HOCA MESUD’UN DİLİNDEN FERHENGNÂME-Yİ SA’DÎ (Metin-Dil Özellikleri- Günümüz Türkçesine Aktarma-Sözlük) Kopenhag

Anadolu'da Türkçe ilk eserler 13. yüzyılın sonunda yazılmaya başlanmış,14. yüzyılda Anadolu'nun farklı beyliklerinde pek çok eser telif ve tercüme edilmiştir. Ferhengnâme-yi Sa’dî de 14. Yüzyılın ortalarında Hoca Mesud'un, Sa’dî'nin Bostan adlı eserini tercüme ederek yazdığı didaktik bir mesnevidir. İçerisinde; ahlâk, eğitim, evlilik, devlet yönetimi gibi pek çok konu hakkında nasihatlerin bulunduğu eser, Bostan'ın bütününün değil, onun içinden dağınık olarak seçilmiş yaklaşık bin beytinin tercümesidir. Eserin bilinen dört nüshası arasından Kopenhag nüshası esas alınarak yapılan bu çalışma, Ali Emîrîve Manisa nüshaları da gözden geçirilerek hazırlanmıştır. Hakkında, yok denecek kadar az bilginin bulunduğu bu nüsha, 2013 yılında Danimarka Kraliyet Kütüphanesinden (Det Köngelige Bibliotek) temin edilip ilk kez ayrıntılı olarak bir makaleyle, tarafımızca tanıtılmıştı. Eski Anadolu Türkçesinin geçiş evresinden ziyade tamamıyla gelişmiş bir döneminde yazılan bu eser, Eski Anadolu Türkçesinin dil özelliklerini ve sözcük dağarcığını bütünüyle göstermesi açısından mühimdir. Eserin özellikle Kopenhag nüshasını esas alarak hazırladığımız bu kitabın,Türkoloji çalışmalarına önemli bir katkı sağlamasını ümit ederiz.